Το βραβείο Άστριντ Λίντγκρεν είναι ένα σουηδικό βραβείο παιδικής λογοτεχνίας, που θεσπίστηκε από την κυβέρνηση της Σουηδίας το 2002 για να τιμήσει τη σπουδαία Σουηδή συγγραφέα βιβλίων παιδικής λογοτεχνίας Άστριντ Λίντγκρεν, δημιουργού της εξίσου θρυλικής Πίπης Φακιδομύτη. Το βραβείο είναι ετήσιο και συνοδεύεται από ένα χρηματικό έπαθλο ύψους πέντε εκατομμυρίων κορόνων Σουηδίας.
Το βραβείο απονέμεται σε συγγραφείς, εικονογράφους, αφηγητές ή και σε άτομα που προωθούν το διάβασμα και των οποίων το έργο των οποίων αντανακλά το πνεύμα της Άστριντ Λίντγκρεν. Σκοπός του βραβείου είναι να αυξήσει το ενδιαφέρον για τη λογοτεχνία για τα παιδιά και τους νέους, και να προωθήσει το δικαίωμα των παιδιών στον πολιτισμό παγκοσμίως, ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου, γλώσσας και χρώματος.
Το φετινό βραβείο απέσπασε ένα «πρότζεκτ ανάγνωσης» ονόματι Praesa. Το σκεπτικό της επιτροπής ήταν πως το συγκεκριμένο εγχείρημα εμπλουτίζει τις ζωές των παιδιών στη Νότια Αφρική πάνω από 20 χρόνια τώρα, Το ότι το βραβείο δόθηκε στη απομακρυσμένη αυτή χώρα αποδεικνύει την αξία της ανάγνωσης για όλα τα παιδιά του κόσμου.
Ποια ήταν η Άστριντ Λίντγκρεν
Σουηδή συγγραφέας παιδικών βιβλίων. Η Άστριντ Λίντγκρεν (Astrid Lindgren) γεννήθηκε στις 14 Νοεμβρίου του 1907, σε μία μικρή φάρμα κοντά στο Βίμερμπι, όπου εκτυλίσσονται και οι περισσότερες ιστορίες της. Η παιδική της ηλικία και η οικογένειά της υπήρξαν κατά κανόνα η πηγή έμπνευσης για τα περίπου 100 βιβλία της, τα περισσότερα από τα οποία μεταφράστηκαν σε τουλάχιστον 70 γλώσσες και κυκλοφόρησαν σε πάνω από 100 χώρες.
Δημοφιλέστατη ηρωίδα της είναι η Πίπη η Φακιδομύτη, η οποία για πρώτη φορά «γεννήθηκε» στη φαντασία της κόρης της, Κάριν. Το 1941, όταν η επτάχρονη τότε Κάριν ήταν άρρωστη με πνευμονία, ζήτησε από τη μητέρα της να της διηγηθεί ένα παραμύθι. Για την ακρίβεια, ζήτησε να της πει την ιστορία της Πίπης. Σαστισμένη από το αλλόκοτο όνομα της ηρωίδας, η Άστριντ Λίντγκρεν άρχισε να σκαρώνει μία εξίσου παράξενη ιστορία, αυτοσχεδιάζοντας.
Τρία χρόνια μετά κι ενώ νοσηλευόταν με κάταγμα στον αστράγαλο, σκέφτηκε να γράψει ένα βιβλίο ως δώρο για τα γενέθλια της κόρης της, με τίτλο «Πίπη η Φακιδομύτη». Όταν αποφάσισε να το δημοσιεύσει, ο εκδότης της απέρριψε την πρόταση, καθώς η τολμηρή και συχνά αναιδής Πίπη δεν έμοιαζε με καμία από της ήσυχες ηρωίδες των παιδικών παραμυθιών. Ζούσε μόνη της σ’ ένα μεγάλο σπίτι, με ένα μπαούλο γεμάτο χρυσό, έχοντας για παρέα ένα άλογο κι έναν πίθηκο, τον κύριο Nίλσον.
Η Λίντγκρεν δεν το έβαλε κάτω. Το βραβείο που κέρδισε λίγο αργότερα σ’ ένα διαγωνισμό βιβλίων άνοιξε το δρόμο για την «επανάσταση» της Φακιδομύτης. Το βιβλίο κυκλοφόρησε τελικά το 1945 κι έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές στη Σουηδία, και όχι μόνο. Μεταφράστηκε σε 50 γλώσσες, έκανε μεγάλη επιτυχία ως κινηματογραφική ταινία με τρεις συνέχειες, ενώ μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση ως σήριαλ.
Εκτός από συγγραφέας, η Άστριντ Λίντγκρεν υπήρξε και ακτιβίστρια με σημαντική επιρροή στις κυβερνήσεις της χώρας της. Υποστήριξε με θέρμη τα δικαιώματα των παιδιών, αλλά και των ζώων, και τάχθηκε υπέρ μιας δικαιοσύνης χωρίς σωματικές ποινές.
Το 1958 τιμήθηκε με το μετάλλιο «Xανς Kρίστιαν Άντερσεν», την κορυφαία διάκριση στον χώρο της παιδικής λογοτεχνίας, ενώ μετά το θάνατό της, στις 28 Ιανουαρίου του 2002, η σουηδική κυβέρνηση θεσμοθέτησε στη μνήμη της το «Βραβείο Άστριντ Λίντγκρεν». Στο έργο της είναι αφιερωμένα δύο μουσεία στη Σουηδία, το ένα στη Στοκχόλμη και το άλλο στην πατρίδα της, το Βίμερμπι, ενώ το όνομά της φέρει ένα από τα μεγαλύτερα παιδιατρικά νοσοκομεία της Βόρειας Ευρώπης.