Οι περασμένες εκλογές, πέρα από την ήττα της κυβερνητικής πολιτικής για τα συγκυβερνώντα κόμματα και τον άκρατο λαϊκισμό για την αξιωματική αντιπολίτευση, έφεραν στην επιφάνεια και ένα νέο στοιχείο. Την απομάκρυνση από τη ΔΗΜ.ΑΡ. ενός τμήματος ψηφοφόρων της, που αναζήτησαν, προσωρινά ή μόνιμα, λύσεις μέσα από άλλες παρατάξεις της αριστεράς ή της «κεντροαριστεράς», κατά κύριο λόγο. Αυτό το φαινόμενο έχει βάλει σε σοβαρούς προβληματισμούς το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς σε ό,τι αφορά την πολιτική του τακτική – η οποία  πρέπει να δείξει καθαρότερα όλα τα χαρακτηριστικά της – όσο και τη γενικότερη φυσιογνωμία της παράταξης, η οποία δεν επιτρέπεται και δεν μπορεί να αλλάξει. Οι αποφάσεις του Ιδρυτικού Συνεδρίου της ΔΗΜ.ΑΡ. είναι περισσότερο παρά ποτέ επίκαιρες.

Ακούγεται από διαφόρους αυτό τον καιρό ότι λαμβάνει τέλος το εγχείρημα της ανανεωτικής αριστεράς, που άρχισε το 1968 με το ΚΚΕ εσωτ., που κατόπιν έγινε ΕΑΡ, μετά ΣΥΝ, τελευταίως ΔΗΜ.ΑΡ. Θυμίζω, ενδεικτικά, μερικά από τα ονόματα που αρωμάτισαν τον χρόνο και τον τρόπο αυτού του εγχειρήματος: Μπάμπης Δρακόπουλος, Λεωνίδας Κύρκος, Μιχάλης Παπαγιαννάκης, Φώτης Κουβέλης… Κάποιοι διατείνονται ότι πολύ σύντομα η κυβερνητική προοπτική της αριστεράς θα σφιχταγκαλιάσει έως πνιγμού τα διάφορα «τμήματά» της, το καθένα ξεχωριστά ή ως σύνολο. Δεν το πιστεύω, τα φαινόμενα δεν τείνουν προς τα εκεί.

Η ΔΗΜ.ΑΡ., με τη σημερινή φυσιογνωμία της ουσιαστικά παραπέμπει στη μη διάσπαση και απευθύνεται κατά κύριο λόγο στις αριστερές δυνάμεις, μη αποκλειομένων των κομμουνιστών, προσπαθώντας ν’ αλλάξει τους συσχετισμούς στο χώρο της ανανεωτικής αριστεράς. Στόχος που είναι φυσικό να ενδιαφέρει τουλάχιστον ένα μέρος των ιστορικών στελεχών αυτής της παράταξης, μια κι αυτό στα μάτια τους δικαιώνει μια μακροχρόνια διαδρομή αγώνων, ενώ δεν ενδιαφέρει τόσο μερικούς από εκείνους που προσκολλήθηκαν σ’ αυτή την παράταξη με το βλέμμα στην καρέκλα. Αλλά και στόχος που μπορεί να κινητοποιήσει έναν κόσμο ολόκληρο, που αναζητεί αριστερές προτάσεις για λύσεις στα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας σήμερα, και μπορεί μεν να μη τον ενδιαφέρει η ιστορία της ανανεωτικής αριστεράς ως συσσωρευμένη εμπειρία και γνώση, αλλά τον ενδιαφέρει αυτή η ιστορία ως παρόν και ως μέλλον. Ούτε επίσης τον ενδιαφέρει πώς λέγονται τα πράγματα, αλλά τον ενδιαφέρουν τα πράγματα αυτά καθ’ εαυτά. .Αυτός είναι ένας κόσμος που ανταποκρίνεται στις αναζητήσεις της ΔΗΜ.ΑΡ. για σοσιαλισμό με ελευθερία, δημοκρατία, ανανέωση και αυτοδιαχείριση, αλλά που λίγο τον νοιάζει αν μια παρόμοια κίνηση στην Ιταλία την έλεγαν κάποτε ευρωκομμουνισμό και στην Ισπανία την διεκήρυσσε ο Καρίγιο.

Πού πάσχει η κίνηση αυτή; Στην εσωστρέφεια, στη γκρίνια, στη δημοσιότητα, όπως νομίζω κι έχω πει σε ανύποπτο χρόνιο. Το έργο της ΔΗΜ.ΑΡ. (προθέσεις, διακηρύξεις, πράξεις) έχω την αίσθηση ότι πολύ λίγο έχει μεταφερθεί στην κοινωνία. η επικοινωνία συνολικά του κόμματος με το πλατύ κοινό υπήρξε και παραμένει  περιορισμένη. Αυτή είναι η προσωπική μου εντύπωση. Οι απόψεις μας για την πολιτική, για τη ζωή, για την τέχνη, για τον πολιτισμό, για τον τουρισμό, για την παιδεία, για την υγεία, πιστεύω ότι αποτελούν πρόκληση για τον μέσο – κατά κανόνα προοδευτικό – Έλληνα˙ αλλά χωρίς άνοιγμα του συνόλου της κεντροαριστεράς με κοινούς πολιτικούς στόχους, κι όχι με εντυπωσιασμούς ή με μικροπολιτική, όχι με προσωπικές φιλοδοξίες ή με άκαιρες επιδιώξεις ανασυγκρότησης, με το ένα πόδι σε μια βάρκα και με το άλλο σε άλλη, κάθε προσπάθειά μας θα είναι σαν «των συφοριασμένων», όπως έγραψε ο ποιητής Κ.Π. Καβάφης στο ποίημά του «Τρώες». («Κομμάτι κατορθώνουμε˙ / κομμάτι παίρνουμ’ επάνω μας˙ / κι αρχίζουμε να ’χουμε θάρρος και καλές ελπίδες˙ / μα πάντα κάτι βγαίνει και μας σταματά»).

Εμείς, τα μέλη, τα στελέχη, οφείλουμε, με ευρύτερη δημοσιοποίηση των προτάσεών μας, να καταγραφούμε στη συνείδηση των πολιτών ως η δύναμη που μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην επίτευξη ικανοποιητικών λύσεων σε συγκεκριμένα προβλήματα της κοινωνίας.

Η ΔΗΜ.ΑΡ., το κόμμα που θέρμανε τις καρδιές χιλιάδων ανθρώπων, «ατυχεί» ,  ιδίως «ατυχεί» στην κοινωνική δικτύωση. Ωστόσο, οφείλουμε να καταγραφούμε στη συνείδηση των πολιτών αναδεικνύοντας επικοινωνιακά αλλά και ουσιαστικά ό,τι έχουμε επιτύχει μέχρι σήμερα και σε ό,τι προσβλέπουμε.

 

Δεν ήταν οι άνθρωποι που μας εμπιστεύτηκαν, που μας ψήφισαν στις προηγούμενες εθνικές εκλογές, που έφυγαν από κοντά μας. Εμείς δεν καταφέραμε να ανταποκριθούμε στην κοινωνία εκείνων των προοδευτικών ανθρώπων που οι αναζητήσεις τους τα υπαρκτά τους προβλήματα πήραν διαφορετικό δρόμο από τις δικές μας εσώκλειστες επιλογές.

Με κεντρική θέση ότι ο διάλογος πρέπει να αφορά τη συγκρότηση μιας προοδευτικής συμπαράταξης, ενός σύγχρονου κόμματος της Αριστεράς και της πολιτικής οικολογίας, με εναλλακτικό προς τη Δεξιά σχέδιο και χωρίς λαϊκισμούς, με προσεκτικά βήματα και  καθαρή ιδεολογία, ο Φώτης Κουβέλης απέστειλε επιστολές –προς παρατάξεις, προς προέδρους, προς κινήσεις της κεντροαριστεράς και της οικολογίας–, τις οποίες είχε προαναγγείλει στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της ΔΗΜ.ΑΡ. για τον διάλογο και τη διαμόρφωση μιας προοδευτικής διακυβέρνησης της χώρας, για τη μετακίνηση του άξονα της πολιτικής από τη συντηρητική στην προοδευτική κατεύθυνση, αποκλειομένης της δεξιάς αλλά και του ΠΑ.ΣΟ.Κ. όσο εκείνο παραμένει προσκολλημένο στην ασκούμενη σήμερα πολιτική.

Κομβική θέση στα διάφορα προγραμματικά σημεία κατέχουν:

1. Η αδιαπραγμάτευτη ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και η παραμονή στο ευρώ.

2. Νέα συμφωνία με τους εταίρους για ουσιαστική μείωση του χρέους, ισχυρό επενδυτικό πρόγραμμα και στήριξη της πραγματικής οικονομίας.

3. Αποτελεσματική αναδιάρθρωση του χρέους ώστε να καταστεί βιώσιμο.

4. Δίκαιο φορολογικό σύστημα.

5. Ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και της ρευστότητας.

6. Πρόγραμμα μείωσης της ανεργίας.

7. Κράτος κοινωνικών υπηρεσιών.

8. Επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, σταδιακή αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού.

9. Αξιοποίηση και όχι εκποίηση της δημόσιας περιουσίας.

10. Ριζική αλλαγή του παραγωγικού προτύπου.

11. Αποσύνδεση της διοικητικής μεταρρύθμισης από οριζόντιες απολύσεις.

12. Εξυγιαντικές παρεμβάσεις για το πολιτικό σύστημα.

Οι πρώτες αντιδράσεις, πλην της εξαίρεσης του Ποταμιού, είναι θετικές. Η αριστερά πρέπει να προσπαθήσει να συνθέσει και να εκφράσει πολιτικά ένα αντικαπιταλιστικό μπλογκ με αναφορές στα κοινωνικά κινήματα και τις νέες τάσεις, με κύριο κορμό στην αρχή τα νέα στρώματα εργαζομένων και με προσπάθειες καλύτερης σύνδεσης με την παραδοσιακή εργατική τάξη. Η απάντηση στα ερωτήματα ενδιαφέρει κι άλλους, πέρα από το στενό κοινό των παρατάξεων. Για την ακρίβεια, θα έπρεπε να ενδιαφέρει όλους τους πολίτες γιατί η απάντηση θα είναι πρόταση για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας και όχι για ένα μικρό τμήμα της.

Η ΔΗΜ.ΑΡ. είναι ουσιαστικά, τηρουμένων των χρονικών αναλογιών, μια νέα προσπάθεια. Είναι μια προσπάθεια βγαλμένη από την αναγκαιότητα. Την αναγκαιότητα να «περπατήσει επιτέλους στους δρόμους» μια παράταξη. Είναι και μπορεί να γίνει μια παράταξη που δεν ενημερώνει απλά αλλά κεντρίζει, που δεν λέει ψεύτικα παχιά μεγάλα λόγια μοναχά αλλά που παραδειγματίζει − επαναλαμβάνω: που παραδειγματίζει −, που δεν υποδουλώνεται στην ελαφρότητα της βάρβαρης εποχής μας.

Επιδιώκουμε τη διαφάνεια σε όλες τις διαδικασίες, τη δημόσια υπεράσπιση του μοντέλου λειτουργίας μας, τον δημόσιο διάλογο όχι μόνον με τα στελέχη και τα μέλη αλλά με την κοινωνία, με τους ανθρώπους που ήταν ή και εν δυνάμει μπορεί να είναι κοντά στις ιδέες μας, στις πολιτικές μας τοποθετήσεις.

Επιδιώκουμε την συνέχιση, διατηρώντας τα χαρακτηριστικά και την αυτονομία των πολιτικών μας ιδεών, με λόγο και πρακτικές που δεν διχάζουν αλλά ανασυγκροτούν.

Επιδιώκουμε να μη χαθεί η ελπίδα, η ελπίδα που μας οδήγησε στην ίδρυση μας, στις πολιτικές μας τοποθετήσεις, στην ίδρυση ενός σύγχρονου κόμματος της Αριστεράς και της πολιτικής οικολογίας, η ελπίδα που οδήγησε και ενέπνευσε χιλιάδες πολιτών να βρίσκονται κοντά μας και που η απομάκρυνσή τους είναι ορατή και οδυνηρή. Ο ελληνικός λαός έχει πειστεί ότι οι ομαλές εξελίξεις και οι «επί αρχών» αντιπαραθέσεις στα πολιτικά κόμματα – ακόμα και τα πιο μικρά – σημαδεύουν την πολιτική ζωή του τόπου. Δεν αφορούν απλώς μερικούς φιλόδοξους δελφίνους ή βαρώνους. Αφορούν τη μοίρα του τόπου.

Οι απόψεις μας  δεν είναι υποχρεωτικό να έχουν κίνητρο την προσωπική φιλοδοξία και την ικανοποίηση αισθημάτων φιλαυτίας. Διότι το πρόβλημα της χώρας δεν είναι να δημιουργεί προσωπικότητες που θα «συνομιλούν» με την Ιστορία. Το πρόβλημα της χώρας είναι να ενεργοποιηθεί το κοινωνικό σύνολο και να συμμετέχει καθολικά στις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές διαδικασίες, προκειμένου να επιβιώσει σε μια εποχή και σε ένα κόσμο που δεν είναι ο καλύτερος δυνατός.

Η ΔΗΜ.ΑΡ. έχει γράψει ήδη την δική της ιστορία και θα συνεχίσει να την γράφει διότι  μπορεί με ψυχραιμία, αυτογνωσία,  και επιχειρήματα που αφορούν στην κοινωνία όλων των πολιτών να είναι κοντά σε όλους, κοντά ακόμη και σ’ εκείνους που αναζήτησαν αλλού καλύτερη τύχη”.

 

 *Η Μώρου Ισμήνη είναι μέλος ΝΕ ΔΗΜ.ΑΡ Κέρκυρας και υπεύθυνη συντονισμού του Τομέα Τουρισμού