Στις 9 Μαρτίου θα ξεκινήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) τις αγορές κρατικών ομολόγων (QE), ενώ το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2016, όπως ανακοίνωσε ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι.
Οι αγορές θα ανέρχονται συνολικά σε 60 δισ. ευρώ μηνιαίως.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε κατά την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου ο Ντράγκι, οι αγορές κρατικών ομολόγων θα συνεχιστούν με κριτήριο την πορεία του πληθωρισμού, με τον στόχο του δείκτη να παραμένει κάτω αλλά πλησίον του 2%. Μάλιστα δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να επεκταθούν οι αγορές πέραν του χρονικού ορίζοντα που καθορίστηκε, εάν οι συνθήκες το απαιτήσουν.
Σύμφωνα με τον Ντραγκι, η EKT θα ξεκινήσει στις 9 Μαρτίου 2015 να αγοράζει στη δευτερογενή αγορά τίτλους του δημόσιου τομέα σε ευρώ. Επίσης, θα εξακολουθήσει να αγοράζει τίτλους που έχουν εκδοθεί έναντι περιουσιακών στοιχείων (asset-backed securities – ABS), καθώς και καλυμμένες ομολογίες. Οι αγορές αυτές ξεκίνησαν το προηγούμενο έτος. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, οι μηνιαίες αγορές τίτλων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα θα ανέρχονται συνολικά σε 60 δισ. ευρώ. Προβλέπεται ότι θα διενεργούνται μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2016 και σε κάθε περίπτωση έως ότου διαπιστώσουμε μια διαρκή προσαρμογή της πορείας του πληθωρισμού η οποία συνάδει με την επιδίωξή μας να διατηρούμε τους ρυθμούς πληθωρισμού κάτω αλλά πλησίον του 2% μεσοπρόθεσμα.
Εκτός QE της ΕΚΤ τα ελληνικά ομόλογα
Η ΕΚΤ δεν μπορεί να προχωρήσει σε αγορές ελληνικών ομολόγων, δεδομένου ότι τα ομόλογα που ήδη κατέχει έχουν ξεπεράσει το επιτρεπόμενο ποσοστό, το οποίο έχει τεθεί βάσει του προγράμματος QE.
Σύμφωνα με τον κ. Ντράγκι, «η ΕΚΤ έχει δανείσει την Ελλάδα 100 δισ. και το ποσό έχει διπλασιαστεί σε δυο μήνες. Ο δανεισμός είναι στο 68% του ΑΕΠ, το υψηλότερο στην ευρωζώνη. Υπό αυτή την έννοια η ΕΚΤ είναι η κεντρική τράπεζα της Ελλάδας, αλλά είναι επίσης και όλων των άλλων κρατών. Είναι ίδρυμα με κανόνες. Η ΕΚΤ είναι η πρώτη που θα ξεκινήσει την χρηματοδότηση υπό την προϋπόθεση ότι οι όροι είναι στη θέση τους. Αυτοί οι όροι είναι πρόοδος που θα υποδεικνύει ότι προχωρά η πορεία για επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος».
Σε ερώτηση επομένως για τους λόγους που δεν περιλαμβάνονται τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, ο κ. Ντράγκι ανέφερε ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί να αγοράζει ομόλογα μίας χώρας χωρίς τη θετική αξιολόγηση του προγράμματος, από τη στιγμή που τα ελληνικά ομόλογα δεν διαθέτουν αξιολόγηση επενδυτικού ρυθμού.
Η ΕΚΤ δεν είναι πολιτικό ίδρυμα, στηρίζεται σε κανόνες. Δεν μπορεί να τυπώσει χρήμα για να αγοράσει κρατικά ομόλογα, απάντησε ο κεντρικός τραπεζίτης σε ερώτηση για το αν θα αυξηθεί το όριο έκδοσης κρατικών εντόκων της Ελλάδας.
Ο κ. Ντράγκι επανέλαβε τις συστάσεις προς τις κυβερνήσεις, τονίζοντας ότι προκειμένου να αποκομισθούν όλα τα οφέλη από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής, είναι αναγκαία η αποφασιστική συμβολή και άλλων τομέων πολιτικής. Δεδομένης της υψηλής διαρθρωτικής ανεργίας και του χαμηλού ρυθμού αύξησης του δυνητικού προϊόντος στη ζώνη του ευρώ, η κυκλική ανάκαμψη σύμφωνα με τα αναφερόμενα στις μακροοικονομικές προβολές των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ του Μαρτίου 2015 δεν πρέπει να οδηγήσει σε εφησυχασμό. Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να αυξηθούν οι επενδύσεις, να ενισχυθεί η δημιουργία θέσεων εργασίας και να επιταχυνθεί η παραγωγικότητα, τόσο η αποφασιστική εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και εργασίας όσο και η ανάληψη δράσεων για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος πρέπει να ενταθούν σε διάφορες χώρες.
Είναι σημαντικό οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις να τεθούν σε εφαρμογή γρήγορα, με αξιόπιστο και αποτελεσματικό τρόπο, καθώς αυτό δεν θα αυξήσει μόνο τη μελλοντική διατηρήσιμη ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ, αλλά και τις προσδοκίες για υψηλότερα εισοδήματα, και θα ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να προχωρήσουν σήμερα σε περισσότερες επενδύσεις, επισπεύδοντας την οικονομική ανάκαμψη. Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να στηρίζουν την οικονομική ανάκαμψη και ταυτόχρονα να συμμορφώνονται με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η πλήρης και συνεπής εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την εμπιστοσύνη στο δημοσιονομικό μας πλαίσιο. Ενόψει της αναγκαιότητας να ενταθούν οι προσπάθειες για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε ορισμένες χώρες, είναι επίσης σημαντικό να τεθεί σε εφαρμογή με αποτελεσματικό τρόπο η διαδικασία μακροοικονομικής ανισορροπίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι υπερβολικές ανισορροπίες όπως έχουν εντοπιστεί σε επιμέρους κράτη μέλη.