Εδώ που φτάσαμε, τα πολλά λόγια είναι φτώχεια: η Ελλάδα βρίσκεται σε υπαρξιακό σταυροδρόμι. Κι αν απόψε το βράδυ η σύνοδος κορυφής οδηγήσει σε ένα νέο αδιέξοδο, είναι λάθος να πιστεύουμε ότι θα μπούμε σε αχαρτογράφητα νερά. Το αντίθετο. Θα μπούμε σε νερά απολύτως χαρτογραφημένα. Στα νερά της απελπισίας και της απόγνωσης, που θα πνίξουν τους πιο φτωχούς, θα βυθίσουν τη χώρα και θα γυρίσουν την Αριστερά, σε όλες τις αποχρώσεις της, δεκαετίες πίσω.

Πώς φθάσαμε όμως έως εδώ; Είναι υπεύθυνος ο ΣΥΡΙΖΑ, που, κατά τη δημοφιλέστερη μιντιακή εκδοχή, ξόδεψε άσκοπα τα πλεονεκτήματα της ανόδου του στην εξουσία και οδήγησε τα πράγματα στο «σημείο μηδέν» ή η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη και συνθέτη απ όσο παρουσιάζεται;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η νέα κυβέρνηση έκανε σοβαρά λάθη – με σοβαρότερο ίσως ότι δεν φρόντισε να εξοπλίσει τη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου με οποιαδήποτε χρηματοδοτική πρόνοια. Εμφανίσθηκε ανέτοιμη, όπως παραδέχονται ακόμα και κεντρικά στελέχη της, χάθηκε σε πολλές περιπτώσεις στη διγλωσσία και στις αντιτιθέμενες γραμμές των πόλων που συνυπάρχουν στο εσωτερικό της, εγκλωβίσθηκε σε ψευδαισθήσεις και αυταπάτες που καλλιεργήθηκαν προεκλογικά.

Παρ όλα αυτά, το γεγονός ότι πέντε μήνες μετά την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ η κατάσταση στην οικονομία είναι χειρότερη από πριν, δεν οφείλεται τόσο στις κυβερνητικές πράξεις και παραλείψεις όσο στο ασφυκτικό κλίμα που δημιούργησαν οι δανειστές και στη διαπιστωμένη επιλογή τους να μη μεταδοθεί ο «ελληνικός ιός» στον ευρωπαϊκό νότο.

Μπορεί το αφήγημα Σαμαρά – Βενιζέλου να εστιάζει στις ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ και να ισχυρίζεται ότι αυτός υπονόμευσε το success story (;) και ανέτρεψε την πορεία εξόδου από την κρίση, η αλήθεια είναι, ωστόσο, ότι η ασφυκτική λαβή που εφάρμοσε και εφαρμόζει η ΕΚΤ στην ελληνική οικονομία, κατ αντίθεση με την τακτική που ακολούθησε έναντι προηγούμενων ελληνικών κυβερνήσεων, χορηγώντας ρευστότητα στις τράπεζες με το σταγονόμετρο και μπλοκάροντας τη χρήση κρατικών ομολόγων, «πάγωσε» την αγορά και αναζοπύρωσε την ύφεση. Την ίδια ώρα, οι συνεχείς δηλώσεις περί εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη παραγόντων της σκληρής μερίδας της ευρωπαϊκής ελίτ, όπως ο Β. Σόιμπλε, ενθάρρυναν το bank run και ενέγραψαν το grexit στην ημερήσια διάταξη.

Τα πολιτικά στελέχη, ωστόσο, δεν είναι σχολιαστές. Τα κόμματα – πόσω, μάλλον, τα αριστερά – δεν υπάρχουν χάριν των μελών τους ή των ιδεολογιών που εκφράζουν, αλλά χάριν των συμφερόντων της χώρας και των κοινωνικών δυνάμεων που εκπροσωπούν.

Στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν, η κυβέρνηση οφείλει να αποτρέψει κάθε πιθανότητα ρήξης. Παρά τις ψευδαισθήσεις που διακινούνται και τις ανεδαφικές εκτιμήσεις που διατυπώνονται, η χρεοκοπία είναι χειρότερη κι από την χειρότερη συμφωνία.

Δυνατότητες για μια συμφωνία χαμηλότερων πλεονασμάτων, που θα αφήνει ανοιχτό το παράθυρο της αναδιάρθρωσης του χρέους και ζωντανή την αναπτυξιακή προοπτική, υπάρχουν ακόμα και την ύστατη ώρα. Ο συσχετισμός είναι άνισος, η τιμωρητική διάθεση έναντι του Τσίπρα προφανής και ευεξήγητη, αλλά ο συμβιβασμός, ακόμα κι αν είναι επώδυνος, πρέπει να επιτευχθεί. Ο άλλος δρόμος θα είναι η ταπείνωση ενός απείρως βαρύτερου μνημόνιου ή, ακόμα χειρότερα, η αποχώρηση από την ευρωζώνη και η βαλκανοποίηση της χώρας. Ας μη το ζήσουμε…

The Toc

Σχόλια