Μυστικά και άγνωστες λεπτομέρειες της ζωής της Πηνελόπης Δέλτα βλέπουν στο φως με την κυκλοφορία του «κύκνειου άσματος» της Ελληνίδας συγγραφέως, που βγήκε από το συρτάρι, 75 χρόνια μετά τη συγγραφή του. Οι «Ρωμιοπούλες» είναι ένα τρίτομο βιβλίο που σύμφωνα με τον επιμελητή της έκδοσης, Αλέκο Ζάννα «πρέπει να ειδωθεί ως αυτοβιογραφία».
Η Πηνελόπη Δέλτα ξεκίνησε να το γράφει το 1926 και το ολοκλήρωσε τον Δεκέμβριο του 1939. Με αυτές τις 1.769 σελίδες η συγγραφέας ολοκλήρωσε το σπουδαίο συγγραφικό της έργο. «Όταν το τελείωσα, κατέθεσα τα όπλα, είπα πως μπορώ πια να πεθάνω» έγραψε η ίδια στο ημερολόγιο της, στις 13 Μαρτίου του 1940.
«Πολλοί από τους ήρωες ή τα γεγονότα του μυθιστορήματος αντιστοιχούν σε πραγματικά πρόσωπα ή γεγονότα που βρίσκουμε στη ζωή της Δέλτα. Οι τόποι της δράσης έχουν αλλάξει: η Αλεξάνδρεια έχει αντικατασταθεί από την Αθήνα, η Φρανκφούρτη από τη Βομβάη» είπε ο Αλέκος Ζάννας για το μοναδικό μυθιστόρημα της Δέλτα που δεν απευθύνεται σε παιδιά.
Στις «Ρωμιοπούλες» η Ελληνίδα συγγραφέας μιλά για τη συμβατική ζωή των γυναικών, τους ανεκπλήρωτους έρωτες που στοίχειωσαν τη ζωή τους, και για τα ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν την Ελλάδα.
Η παρουσίαση του βιβλίου πραγματοποιήθηκε στην οικία του Στέφανου και της Πηνελόπης Δέλτα στην Κηφισιά, όπου στεγάζονται από τη δεκαετία του 1990, τα ιστορικά αρχεία του Μουσείου Μπενάκη.
Η ερευνήτρια Ιωάννα Πετροπούλου ανέφερε πως πρόκειται για ένα τρίτομο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα, μιας γυναίκας «εγκλωβισμένης στην κοινωνία αλλά και στο ίδιο το σαρκίο της, αλληλεγγύης με τον γυναικείο πληθυσμό μιας εποχής που ο βίος εκτός οικογενείας ανήκε στους άνδρες και οι γυναίκες δεν εκσυγχρονίζονται, παραμένουν καθηλωμένες στο χρυσό κλουβί τους, όπως η ίδια η Δέλτα η οποία ταυτίζεται με την κεντρική ηρωίδα του μυθιστορήματός της. Κι ενώ οι Ελληνίδες αποτελούν το αντικείμενο εξιστόρησης στις Ρωμιοπούλες, η έγνοια της συγγραφέως για τη νεοελληνική ιστορία συγκροτούν το υφάδι του μυθιστορηματικού καμβά».
Να σημειωθεί πως αποτελεί μια τριλογία από 1.769 χειρόγραφα και σηματοδοτεί και το τέλος της παρουσίασης του Αρχείου Π. Δέλτα, σύμφωνα με τον επιμελητή της έκδοσης, Αλέκο Ζάννα.
Στις 27 Απριλίου 1941, ημέρα κατά την οποία τα γερμανικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την Αθήνα, η Πηνελόπη Δέλτα προσπαθεί να αυτοκτονήσει παίρνοντας δηλητήριο και τελικά φεύγει από τη ζωή πέντε ημέρες αργότερα, στις 2 Μαΐου 1941, ενώ είχαν ήδη προηγηθεί άλλες δύο απόπειρες αυτοκτονίας στο παρελθόν. «Η Πηνελόπη Δέλτα αυτοκτόνησε αφήνωντας μία φράση της για τον Ίωνα Δραγούμη. Είναι μύθος ότι αυτοκτόνησε όταν άκουσε μία μοτοσυκλέτα Γερμανών. Ήταν ένα συνονθύλευμα της άφιξης των Γερμανών, του έρωτα της για τον Δραγούμη αλλά και του ότι έπασχε από σκλήρυνση κατά πλάκας», είπε ο Αλέκος Ζάννας .