Είναι περίεργες οι μέρες μας. Νυχτώνει πιο νωρίς απ’ το κανονικό. Τόσο, όσο… Όσο χρειάζονται οι αφορμές για να υπάρξουν. Επέτειος της πρώτης μάχης – λέει -, πηγαίνουν κι έρχονται οι λοχαγοί, οι ιερείς και οι ρουφιάνοι.

“Είν’ έτοιμα στην άσπονδη πλημμύρα των αρμάτων, δρόμο να σχίσουν τα σπαθιά, κι ελεύθεροι να μείνουν, εκείθε με τους αδελφούς, εδώθε με το χάρο” έγραφε ο Διονύσιος Σολωμός με τρόπο διαχρονικό, δείχνοντας ότι η ανάγκη λευτεριάς όλων των τραγικών ανθρώπων “σχίζει” και κυβερνήσεις και θεσμούς και αρχηγούς, και είν’ φορές που όλοι αυτοί οι άνθρωποι οι τραγικοί βρίσκουν απάγκιο κι ηρεμούν στην αγκαλιά του χάρου.

Κι ο διχασμός είν’ υπαρκτός, όπως και οι υποχρεωτικά επίστρατοι που επαναλαμβάνουν εποχές σε δρόμους που ‘ναι βρώμικοι και που πεινάνε. Μην το ξεχνάτε, βρέχει κι εδώ συχνότατα – ειδικά δε, όταν δεν είναι καλοκαίρι. Κι αν το ξεχνάτε, δεν πειράζει: Γιαυτό υπάρχουν και τα λάθη στη ζωή και οι ματζόρε κλίμακες στη μουσική: καλύπτουν τα κενά κάθε μυσταγωγίας.

Είδος ελευθερίας είν’ και η κάλυψη αυτή, όπως είν’ και οι πρώτες Κυριακές του φθινοπώρου, είτε κανείς μας τις περνά σε νεοκλασσικό αρχοντικό, είτε σε τσιπουράδικο από εκείνα τα παλιά με τις ξυλόσομπες και με τις ψάθινες – κουραστικές καρέκλες, γύρω μας ένοχα είν’ τα μυστικά και νέες οι ιδέες.

Ένοχα μυστικά, νέες ιδέες. Ο Μαρξ γελά, ο Νίτσε παίζει πιάνο, η Μέρλιν μελετά υποψηφίους, εγώ δεν διακρίνω το καλό απ’ το κακό· έχω το θάρρος και το παραδέχομαι, όπως και παραδέχομαι τον έρωτα που κρύβω μέσα μου για τα βρεγμένα τζάμια: Βρεγμένα τζάμια, βρεγμένες πονεμένες ιστορίες, καράβια αποκαμωμένα, βυθισμένα, παρελθόν… – ποιος νοιάζεται σε τέτοιες περιπτώσεις για το χρόνο;

Ε, λοιπόν, είναι ελεύθερος αυτός που φτάνει να μη νοιάζεται καθόλου για τον χρόνο. Τον χρόνο που ‘ρχεται, που στέκεται, που φεύγει, που περνά – κλείνοντας δε, επανέρχομαι στον πρώτο ποιητή και στην πασίγνωστή του τη γραφή που μας ακολουθεί και μας υπενθυμίζει την ακροτελεύτια αξία της ζωής, γράφοντας με γράμματα τεράστια – σεμνά: “Χαίρε ω χαίρε λευτεριά!”

(Προδημοσίευση από το βιβλίο του Απόστολου Βεργή: «Παρτίδα ή πατρίδα;»)