Οι υπάρξεις συνδέονται με αυτό που λέμε μνήμη. Ότι δεν θυμάται, είτε δεν υπάρχει, είτε βρίσκεται σε παθολογική αδράνεια, είτε προσποιείται. Ακόμα κι ένας σκελετός ποδηλάτου έχει μνήμη που την γεμίζουν τα χτυπήματα που ‘χει δεχθεί. Κάτι συχνό είναι η διαμορφωμένη αμνησία κατά την οποία το υποκείμενο μαθαίνει να επιλέγει τι θυμάται. Αυτό συμβαίνει για λόγους αποφυγών, για λόγους δολοπλοκιών (Μακιαβέλι), για λόγους αναζητήσεως της ηρεμίας ή,για να ξεπερνά (το υποκείμενο) συγκεκριμένες καταστάσεις. Η συνείδηση είναι που διαμορφώνει αυτού του τύπου την αμνησία, αναλόγως την ελαστικότητα αυτής (της συνειδήσεως) και της κριτικής διαθέσεως την οποία εμπεριέχει, αναλόγως και της θελήσεως του υποκειμένου να δεσμεύεται με υποσχέσεις και της δυνάμεως αυτού να αποδέχεται πιθανές αθετήσεις (ευθύνη).

Η υπευθυνότητα είναι κάτι το ουσιώδες. Πρακτικά: το φαίνεσθαι κυριαρχεί και, μέχρι στιγμής, ο κόσμος προχωρά με όχημα ένα σύνολο από μικρές κι από μεγάλες αθετήσεις. Ειδικά δε από τη στιγμή που το ψέμα έγινε, για την πολιτική, μεγάλο εργαλείο: Τα ψέματα, οι μαγικές εικόνες και τα τάματα• και όποιος είναι έξυπνος, κερδίζει. Γιατί οι πονηροί αντέχουν λίγο, έχοντας επενδύσει στο μέλλον “άγραφα χαρτιά”, μη έχοντας φτιάξει άμυνες για τις επόμενες ημέρες, μη χρησιμοποιώντας τα ψέματα και τα τάματα αλλά, έχοντας μεταμορφωθεί σε τέτοια.

Ο αποχωρισμός κάθε προσώπου από τις μάζες (ως υποψιασμένο), σαφώς και το αναβαθμίζει. Εγωιστικά, τα πάντα μετατίθενται σε άλλους. Εγωτικά, η δημιουργία γίνεται υπέρ- θεσμός και αποτελεί υπέρ- εργαλείο που ανοίγει δρόμους. Εγωιστικά, το άτομο βρίσκεται υπέρ άνω των πάντων• έχουμε να κάνουμε με έναν δομημένο υποκριτικά εγώ- φασισμό, τη στιγμή που εγωτικά, μιλάμε για δόμηση προσωπικοτήτων αριστοκρατικών σε ότι έχει σχέση με το τι οραματίζονται και ταυτοχρόνως δημοκρατικών στην πράξη• διότι δίχως το ιδεώδες της δημοκρατίας δεν υπάρχει η σύγκριση και η κριτική και, φυσικά η διαλεκτική έχει πεθάνει.

Η σύνδεση της κρίσεως με το λόγο αναβάθμισε τη φιλοσοφία, ειδικά μέσα από τα έργα των Αρχαιοελλήνων φιλοσόφων και βέβαια με την συστηματοποίηση της φιλοσοφίας που έφεραν τα έργα των Καντ, Χέγκελ, Μαρξ και αρκετών μεταγενέστερων. Πλέον, τα πάντα δοκιμάζονται κι ότι αντέχει προχωρά. Με το ίδιο τρόπο δοκιμάζονται: ηθικές και συνειδήσεις, δηλαδή: οι κανόνες (προσωπικοί = συνείδηση, κοινωνικοί = ηθική). Διότι, αυτό είμαστε: έρμαια κανόνων, δια των οποίων μας διαχειριζόμαστε, ως φαίνεσθαι, ως είναι, ως εγώ. Έτσι “παραδίδουμε” αρκετή από την ελευθερία μας, παραδίδοντάς την σε “πιο πάνω” σχήματα, για να αυτό- συντηρηθούμε – τα επόμενα προβλήματα είναι: το πόση ελευθερία παραδίδουμε, σε ποιους την παραδίδουμε, με ποιους όρους κι εντέλει ποιες είναι οι παρεμβάσεις τις οποίες μπορούμε να κάνουμε αν γίνουν λάθη.

Η γνώση, και μόνο, του ότι παραδίδουμε εαυτό (εγώ και είναι) πρέπει να μας τρομάζει και να μας κάνει διαρκώς επιφυλακτικούς. Ειδικά σήμερα που η αβεβαιότητα κυριαρχεί στον κόσμο. Παλαιότερα, αρκετοί άνθρωποι, μπορούσανε και σχεδίαζαν τις ζωές τους. Σήμερα το να γίνει κάποιος πρόσφυγας ή κοινωνικά απόκληρος είν’ εύκολο, είναι μια καθημερινότητα. Αρκεί μια “κίνηση” εντός κάποιου χρηματιστηρίου, μια νομισματική κρίση, ένας ψευτο- εθνικισμός ή ένας ψευτο- θρησκευτικός κατασκευασμένος πόλεμος, κι αλλάζουνε τα πάντα. Σε ποια άραγε ηθική μπορούνε να βρούνε ,άνθρωποι που ‘χουν καταστραφεί, παρηγοριά; Σε ποιο θεό; Σε ποιες πολιτισμικές αξίες; – Οι ιδεολογίες από την άλλη δεν παρηγορούν. Δίνουνε βέβαια κάποιες λύσεις αλλά, γίνονται και σπαθιά σε χέρια εξουσιαστών για να απειλούν και για να διευθύνουν.

Από τους αλλοτριωμένους ανθρώπους του καπιταλιστικού εικοστού αιώνα, περάσαμε σε ανθρώπους (συν τω χρόνω) φοβικούς κι, όντας σε απόγνωση, αδιάφορους για κοινωνικά ποιοτικές δομές, αφοσιωμένους μόνο, στην προσπάθεια για επιβίωση, ζώντας μέσα σε μια πολιτισμικά αφασία, καταπιεσμένοι από το άγχος και από ένα πλήθος από κλεψύδρες οι οποίες διαρκώς αδειάζουν.

Κι εντέλει επιβιώνουν ποιοι; – Θα επιβίωναν οι έξυπνοι εάν δεν είχανε εχθρούς τον χρόνο και την τύχη. Τους ίδιους εχθρούς έχουνε και οι πονηροί. Οι έξυπνοι θέλουν αρκετό χρόνο για να βρεθούν στις θέσεις που τους πρέπουν. Αντίθετα, για τους πονηρούς το βάθος χρόνου είναι ο εχθρός, γιατί, αποκαλύπτονται για αυτούς τα πάντα. Οι στιγμές είναι που ευνοούν τους πονηρούς (ενίοτε και τους ατάλαντους) – οι στιγμές και η τύχη: το τάιμιγκ που λένε και στην καπιταλιστική δύση του τυχοδιωκτισμού και των κυνηγιών των μαγισσών που το σύστημα τις ονομάζει ευκαιρίες.

Οι λύσεις δεν βρίσκονται με χειραγώγηση μα με ενίσχυση θεσμών ελευθερίας, βγαλμένων μέσα από τα πρόσωπα (προσωπικότητες) και την ανάδειξη των πιο ικανών σε κέντρα γνώσης. Εκεί ακριβώς απέτυχε ο “υπαρκτός; σοσιαλισμός” του εικοστού αιώνα. Σήμερα, κάποιοι, αφυπνιζόμαστε λόγω των πόνων που μας προκαλεί η ζωή και οι εικόνες τις οποίες καθημερινά λαμβάνουμε (πόλεμοι, προσφυγιά, φτώχεια, άναρχη ζωή κτλ) ευθέως ή δια των ΜΜΕ. Αφυπνιζόμαστε, ζώντας ένα μηδενισμό και μια (ακόμα και σήμερα) κυριαρχία της υπό- κουλτούρας λαιφ στάιλ εντύπων και φωνών. Αφυπνιζόμαστε ζώντας ανόδους νεο- φασιστικών και αμυντικά οχλοκρατικών πολιτικών δομών, βασισμένων σε υποσχέσεις οι οποίες αφορούν την ανάγκη των ανθρώπων για ζωή και φυσικά στα ένστικτα, κι επίσης βασισμένων στη λατρεία ασημαντοτήτων – αρχηγών, λόγω: μη γνώσεως, λόγω: και μη θελήσεως για σκέψη.

Αφυπνιζόμαστε πονώντας κι ίσως με τον καιρό πετύχουμε και κάτι• αρκεί οι πόνοι αυτοί που αισθανόμαστε να μην μας εξοντώσουν• αρκεί η επάνοδος της μνήμης στην ανθρωπότητα, να μη γίνει πάλι “ολοκληρωτικά” μετά κάποια καταστροφή.