Tις περισσότερες φορές αυτοί που ακολουθούν ηγέτες, δεν τους ακολουθούν γιατί ανακαλύπτουν στα λόγια τους σημαντικές ιδέες, αλλά γιατί αναμένουν από αυτούς μια μεσολάβηση, για ν’ αποκτήσουνε οι ίδιοι πιο άνετη ζωή, για ν’ αποκτήσουν εξουσία (ακόμη και με τρόπους που αδικούν άλλους ανθρώπους). Γιαυτό και συνηθίζεται (εντός της ιστορίας) «πιστοί», να αλλάζουνε την πίστη τους ταχύτατα, προδοσίες να συνοδεύονται με χρηστικά και τυχοδιωκτικά επιχειρήματα, κι η ιστορία προχωράει.

Ο Ιησούς ο Ναζωραίος είπε σ’ αυτούς που έτρεξαν ξωπίσω του μετά το θαύμα του πολλαπλασιασμού των ιχθύων και των άρτων, και τον χορτασμό ενός πλήθους ανθρώπων : «Αμην αμήν λέγω υμίν, ζητείτε με ουχ είδατε σημεία, αλλά ότι εφάγατε εκ των άρτων και εχορτάσθητε…». Δηλαδή: με ακολουθείτε προσδοκώντας υλικό χορτασμό και όχι για την ουσία της διδασκαλίας – τεράστια και διαχρονική αλήθεια, που μας ακολουθεί ως και την σήμερον ημέρα.

Οι αρνήσεις και οι προδοσίες είναι παράγωγα αυτής της διαδικασίας, και ο λαϊκισμός αποτελεί μια παγίωση τρόπων παροδικής προσελκύσεως ακολούθων. Οι άνθρωποι σήμερα αλλάζουν ιδέες, ακριβώς όπως αλλάζουν σούπερ μάρκετ (τρέχοντας όπου υπάρχουν οι φθηνότερες τιμές). Οι λαϊκιστές αυτό το ξέρουν από πριν – το ξέρουν και έχουν έτοιμους τους ελιγμούς που πρέπει να κάνουν, για να αντιμετωπίσουν την φυγή μερίδας ακολούθων, για να μην χάνουνε την εξουσία που κατέχουν. Ξέρουν ότι θα συγκρουστούν, ξέρουν και πως το τέλος τους μπορεί και να μην είν’ ότι το πιο καλό. Αυτά τα ξέρουν και οι ιδεολόγοι: αυτή είναι η εσωτερική τους τραγωδία, είναι η γνώση μιας προκαθορισμένης πορείας την οποία αναπόφευκτα ακολουθούν (συνήθως μένοντας στο τέλος μόνοι).

Ο όχλος: η απαίδευτη μάζα, και το δομημένο (χαμηλής ποιότητας) φαντασιακό που περιέχει, είν’ δηλητήρια που διανέμονται αφειδώς και διαχρονικά μέσα στις κοινωνίες. Απέναντι θα βρίσκονται πάντοτε οι γνώσεις κι ο πραγματικός πολιτισμός. Θέλει πολλή δουλειά για να αποκτηθούν αυτά τα δύο αγαθά, θέλει υπομονή και χρόνο. Πρέπει το Εγώ κάθε κοινωνικού υποκειμένου, να αποκτήσει θέληση για αυτοκριτική, και θέληση για διαφοροποίηση από το στατικό, απ’ ότι λειτουργεί χαϊδεύοντας αυτιά, για διαφοροποίηση απ’ ότι αυτοδιαψεύδεται σχεδόν αμέσως.

– Ο Απόστολος Βεργής είναι συγγραφέας

Σχόλια